Thời tiết nắng nóng trong mùa hè là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn, vi rút, vi nấm phát triển, dẫn đến nguy cơ ngộ độc thực phẩm, bệnh truyền qua thực phẩm tăng cao như: Nguyên liệu tươi sống không bảo đảm an toàn, chế biến thức ăn không gia nhiệt kỹ, nấu xong không ăn ngay hoặc không đun lại sau khi thức ăn để quá 2 giờ, dùng dụng cụ chế biến và bảo quản thực phẩm chín và sống chung, tay người chế biến thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, bề mặt nơi chế biến không đảm bảo an toàn, không đủ nước sạch để chế biến … thì nguy cơ ngộ độc thực phẩm, bệnh truyền qua thực phẩm rất cao, nhất là thức ăn được chế biến có nguồn gốc động vật và các loại thực phẩm có nhiều dầu, đạm như thịt, cá, hải sản, sữa…

Để giảm thiểu nguy cơ ngộ độc thực phẩm, nhất là trong dịp hè, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Ninh Thuận khuyến cáo người tiêu dùng, người kinh doanh dịch vụ ăn uống thực hiện những nguyên tắc trong chế biến như sau:

1. Chọn thực phẩm an toàn:

Có rất nhiều chủng loại thực phẩm, cần phải biết cách chọn thực phẩm sao an toàn. Người tiêu dùng nên mua ở siêu thị, cửa hàng, các chợ có sự kiểm soát của cơ quan chức năng quản lý ATTP; đối với các loại thực phẩm tươi sống (thịt, cá, rau, củ, quả…) cần chọn thực phẩm còn tươi, nên ưu tiên mua những thực phẩm tươi sống có bao gói, nhãn mác hàng hóa đúng quy định, có nguồn gốc xuất sứ rõ ràng; đối với các loại thực phẩm bao gói, cần chọn phẩm có nhãn mác rõ ràng, có đầy đủ nội dung theo quy định như: có địa chỉ sản xuất rõ ràng, có thành phần dinh dưỡng, hướng dẫn sử dụng, số công bố sản phẩm, ngày sản xuất và hạn sử dụng.

2. Nấu kỹ thức ăn:

Nhiều thực phẩm sống, như thịt gia súc, gia cầm, trứng và sữa chưa tiệt trùng có thể ô nhiễm các vi khuẩn gây bệnh, do đó các thực phẩm cần được đun nấu kỹ trước khi ăn.

3. Ăn ngay khi thức ăn vừa được nấu chín:

Thực phẩm nấu chín sẽ nguội dần khi để ở nhiệt độ thường, tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn phát triển. Thời gian để càng lâu, nguy cơ nhiễm khuẩn càng cao. Để đảm bảo an toàn nhất, chúng ta nên ăn ngay thức ăn khi vừa được nấu chín.

4. Bảo quản cẩn thận thực phẩm đã nấu chín:

Muốn giữ thức ăn quá 5 giờ đồng hồ, cần phải liên tục bảo quản nóng trên 60°C hoặc bảo quản lạnh dưới 10°C. Thức ăn cho trẻ nhỏ không nên dùng lại. Không nên để một số lượng lớn thực phẩm trong tủ lạnh do thực phẩm nấu chín không có đủ độ lạnh nhanh cần thiết.

5. Đun kỹ lại thực phẩm trước khi ăn:

Đây là nguyên tắc tốt nhất để tránh cho vi khuẩn phát triển trong quá trình bảo quản thực phẩm.

6. Không để lẫn thực phẩm sống và chín:

Thức ăn đã được nấu chín có thể bị nhiễm mầm bệnh do tiếp xúc trực tiếp với thức ăn sống hoặc gián tiếp với các bề mặt bẩn (như dùng chung dao, thớt để chế biến thực phẩm sống và chín). Do đó, không để lẫn thực phẩm sống và thực phẩm chín.

7. Luôn giữ tay chế biến thực phẩm sạch sẽ:

Rửa tay kỹ trước khi chế biến thực phẩm, sau khi đi vệ sinh hoặc tiếp xúc với các nguồn dễ gây ô nhiễm khác. Sau khi chế biến thịt phẩm sống, chẳng hạn như cá, thịt, hoặc thịt gia cầm, cần rửa lại tay thật sạch trước khi chế biến các thực phẩm khác. Nếu tay có vết thương, phải băng và bọc kín vết thương trước khi chế biến thực phẩm. Những vật nuôi trong nhà như: chó, mèo, chim... thường là những tác nhân gây bệnh nguy hiểm mà có thể truyền qua thực phẩm thông qua bàn tay con người.

8. Giữ bề mặt chế biến, bếp luôn khô ráo, sạch sẽ:

Khăn lau bát đĩa phải được thường xuyên thay và các dụng cụ nấu nướng phải thường xuyên rửa sạch hoặc luộc trước khi tái sử dụng. Khăn lau sàn nhà bếp phải được giặt sạch sẽ.

9. Bảo vệ thực phẩm khỏi các loài côn trùng, loài gặm nhấm và các loài động vật khác:

Động vật thường chứa các vi sinh vật gây bệnh truyền qua đường thực phẩm. Cách tốt nhất nên bảo quản thực phẩm bằng các vật chứa được đóng kín.

10. Sử dụng nguồn nước sạch :

Nước sạch là một yếu tố quan trọng đối với việc chế biến thực phẩm và làm đồ uống. Nếu không có nguồn cung cấp nước sạch, có thể đun sôi nước trước khi sử dụng chế biến thực phẩm hoặc làm đá cho các đồ uống. Cẩn thận với bất kỳ loại nước dùng để chế biến bữa ăn cho trẻ em.

Đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, kinh doanh dịch vụ ăn uống, cần phải tuân thủ việc đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm theo quy định, như điều kiện cơ sở, điều kiện trang thiết bị dụng cụ, điều kiện về con người và nguyên liệu phụ gia thực phẩm.

Tháng hành động vì an toàn thực phẩm năm 2024 của tỉnh được triển khai vào thời điểm đầu mùa hè (từ ngày 15/4 đến 15/5/2024). Các ngành, các cấp đang tập trung triển khai quyết liệt, sâu rộng hoạt động tuyên truyền và thanh tra, kiểm tra liên ngành. Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công thương, Ủy ban nhân dân huyện, thành phố và xã, phường, thị trấn đều thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành ATTP tiến hành thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về ATTP tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm theo phân công quản lý, xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm. Quá trình kiểm tra kết hợp tuyên truyền, giáo dục kiến thức pháp luật về ATTP, nâng cao ý thức chấp hành các quy định về ATTP cho các cơ sở kinh doanh thực phẩm, đồng thời nâng cao ý thức của cộng đồng đối với việc đảm bảo ATTP./.

                                                                                                                               Thành Trọng Nghĩa

                                          Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Ninh Thuận